De Panquin-site onderscheidt zich door een rijke verscheidenheid aan gebouwen, die elk een specifieke aanpak, knowhow en insteek impliceren. Hiervoor werd een multidisciplinair team van internationale en lokale architecten samengesteld, die elk een onmisbare schakel van Panquin project vormen. Het innovatieve conceptontwerp van het gerenommeerde C+S uit Italië zorgt voor een naadloze integratie van hoogstaande architectuur op de historische Panquin-site binnen de contouren van het masterplan. De internationale expertise van C+S wordt versterkt met de lokale knowhow van D E Architecten, A33 Architecten en Koplamp Architecten.
“In Panquin staat vooral de wisselwerking tussen oud en nieuw centraal. Zo zullen nieuwe, hedendaagse gebouwen naadloos geïntegreerd worden in bestaande gebouwen met een grote historische waarde”, vertelt Maria Alessandra Segantini van C+S. “De herdefinitie van de site zal er bovendien voor zorgen dat een stuk van de stad, die lange tijd ontoegankelijk was, nu teruggegeven wordt aan de bewoners van Tervuren”. In deze blog nemen we je mee op een architecturale rondleiding langs de verschillende landmarks van Panquin.
Het Hoefijzercomplex & Orangerie
De eerste stop is het indrukwekkende Hoefijzercomplex. In dit gedeelte van het project zal een kwalitatief luxehotel ondergebracht worden. Het Hoefijzercomplex heeft tal van troeven zoals het unieke karakter van het gebouw, het idyllische groene kader en de centrale ligging. In het hotel zelf worden een restaurant, polyvalente ruimtes, vergaderzalen en zelfs een wellness voorzien. Zo krijgt het Hoefijzercomplex een waardige herbestemming, waarbij veel zorg wordt besteed aan de bescherming van de historische waarde. Koplamp Architecten en A33 Architecten combineren grondige restauratiewerken met nieuwe, hedendaagse aanvullingen. “Wij streven naar een mooie wisselwerking tussen hedendaagse elementen en historisch erfgoed”, verklaart Kim Straetemans van Koplamp. “De nieuwe volumes krijgen een hedendaagse vormgeving, zodat men gemakkelijk de authentieke delen van de nieuwe elementen kan onderscheiden.” Het Hoefijzercomplex, de Orangerie en de nieuwbouwvolumes zullen ook omgeven worden door een parkdomein, als een soort van subtiele hommage aan het kasteeldomein van weleer.
Restauratiewerken
De restauratiewerken focussen zich op de buitenschil van het Hoefijzercomplex en de Orangerie, met name de gevels, de daken en de goten. De raam- en deuropeningen die toegevoegd of juist gedicht werden toen het complex in handen van Defensie was, worden nu respectievelijk opnieuw gedicht of opengewerkt. Er wordt maximaal gestreefd naar het herstel tot de oorspronkelijke staat.
Naast het behoud van het authentieke Hoefijzercomplex en de Orangerie wordt er ook een nieuwe verbinding gecreëerd die deze twee gebouwen met elkaar verbindt. Dit nieuw element wordt geconstrueerd met een combinatie van aluminium en glas om zo een lichte maar herkenbare verbinding te creëren tussen de gebouwen en de omgeving. Deze verbinding zorgt ervoor dat de combinatie van de verschillende gebouwen bruikbaar wordt en dus duurzaam kan herbestemd worden.
Poort, Toren, Plein & Park
Authentieke elementen en nieuwe, hedendaagse architectuur
Naast het opwaarderen van het bestaande Hoefijzercomplex en de Orangerie wordt de site ook verrijkt met nieuwe volumes. “De historische kwaliteit van het Hoefijzercomplex en de Orangerie is onmiskenbaar. Het behoud van deze authentieke elementen is evident, maar we willen hier nog een stapje verder in gaan: de site, het gebouw en de rijke geschiedenis vormen dan ook de basis en de verantwoording voor de ontwikkeling van de nieuwe volumes”, licht Gert Standaert van A33 Architecten toe.
De gevels van deze nieuwe, vrijstaande volumes zijn op een eenduidige en uniforme manier afgewerkt, met een horizontale geleding. De dynamische gevelopbouw met inpandige terrassen en teruggetrokken dakverdieping zorgt voor een uniforme look tussen de nieuwe gebouwen en onderscheidt zich zo zichtbaar van de statische architectuur van het Hoefijzercomplex. Het enige wat Poort, Toren, Plein en Park onderling onderscheidt, is de kleurkeuze en het type gevelmateriaal. Met behulp van deze elementen krijgt elk gebouw een eigen identiteit, steeds met respect voor de bestaande vormentaal en architectuur.
Een duurzaam project op elk vlak
Er wordt ook volop ingezet op integrale duurzaamheid. Verschillende thema’s worden hiervoor behandeld: het ontwerp, energie, water, materialen, welzijn & welvaart, groen & natuur en mobiliteit. Op vlak van ontwerp en energie wordt een gunstige inplanting van de appartementen voorzien. Er wordt een lokaal warmtenet aangelegd op de volledige site, dewelke wordt gevoed door een geothermische warmtepomp, die de CO2 uitstoot tot 80% reduceert. Er worden PV panelen voorzien op de daken waar ook het regenwater wordt opgevangen voor recuperatie. Verder wordt er zoveel mogelijk gebruik gemaakt van materialen en grondstoffen met een beperkte milieubelasting.
“Duurzaamheid beperkt zich echter niet enkel tot de energetische efficiëntie van een gebouw, maar vertaalt zich ook naar het landschap dat de gebouwen omringt. Daarom voorzien we de aanleg van verschillende soorten inheemse bomen en struiken om de biotoop van de site te optimaliseren”, vertelt Maria Alessandra Segantini van C+S.
Poort
Het eerste nieuwe gebouw draagt de naam “Poort” en profileert zich als een nieuw wooncomplex langs de Duisburgsesteenweg. De naam zegt het zelf: dit wooncomplex wil als poort fungeren tussen het centrum van Tervuren enerzijds en de Panquin site anderzijds. “Voor de gevel kozen we voor een zacht spel tussen witte en zwarte geometrie, om zo een dialoog te creëren met de bestaande historische gebouwen”, verklaart Maria Alessandra Segantini. Ook hier staat respect voor het erfgoed dus centraal. Het gebouw plooit zich letterlijk naar het Hoefijzercomplex: de volumes worden afgeschuind waardoor smallere kopgevels ontstaan die perfect afgestemd zijn op de bestaande, historische gebouwen. “Het historisch erfgoed, de nieuwe gebouwen, de open ruimtes en onderlinge verbindingen vormen zo één groot samenhangend, kwalitatief en versterkt geheel tussen het centrum van Tervuren en het Warandepark”, bevestigt Gert Standaert van A33 Architecten.
Poort bestaat met zijn 33 appartementen uit een perfecte mix van startersappartementen, integraal rolstoeltoegankelijke appartementen en residentiële appartementen. Op het gelijkvloers is er plaats voor enkele commerciële ruimtes, waaronder een ruimte met prachtig terras met zicht op de orangerietuin. “Naast een strategische ligging en vlotte bereikbaarheid, biedt Poort een zeer hoog wooncomfort waar open ruimtes en licht centraal staan in combinatie met een prachtig uitzicht op de orangerietuin en het Hoefijzercomplex”, legt Gert Standaert uit.
Square
Plein werd ontworpen als tegenhanger van het historische gebouw de Orangerie, die zich aan de andere kant van de nieuwe vijver bevindt. “De positionering en architectuur van Plein gaat de relatie aan met de Orangerie en brengt zo eenheid in de Panquin-site”, legt Tom Eckelmans van D E Architecten uit Tervuren uit. “Oud en nieuw aan weerszijden van het water, duidelijk verschillend maar toch volledig afgestemd op elkaar: Plein geeft namelijk een nieuwe en eigentijdse interpretatie aan enkele elementen van de architectuur van de Orangerie, zoals de grote onderdoorgang, de gevelbekleding in natuursteen en de gelaagdheid van de gevelvlakken. Ook hier wordt het volume van het gebouw afgeschuind op de koppen, om zo perfect te passen binnen het grotere geheel. De grote troef van de appartementen in Plein is zonder twijfel de ligging aan de rand van het park in combinatie met het uitzicht over de nieuwe orangerietuin, de vijver en de historische gebouwen.”
Toren
Net zoals Plein de tegenhanger vormt van de Orangerie, aligneert Toren met Poort. De uitzonderlijke vorm van Toren is het resultaat van een onderzoek naar de optimale zichtassen vanaf de randparking en de Hertenbergstraat naar het achterliggende park van Tervuren. Het gebouw vormt een opvallend accent, een soort van toren – zoals al uit de naam af te leiden valt. Dankzij de compacte vorm van het gebouw geniet elk appartement van een maximaal uitzicht over de omgeving, wat het geheel een exclusief en uniek karakter geeft. Toren krijgt een verhoogde inplanting langs de Rijkunstdreef en grenst zowel aan de bestaande vijvers van het park als aan de nieuwe vijver van de orangerietuin.
“Hoewel Toren dezelfde afwerking en uitstraling heeft als Plein, is Toren het meest exclusieve gebouw dankzij de unieke ligging op de grens tussen de bestaande en nieuwe vijvers, in combinatie met de compacte en vrijstaande inplanting”, vertelt Tom Eckelmans van D E Architecten. “Deze exclusiviteit vertaalt zich in een beperkt aantal grote wooneenheden met een hoge afwerkingsgraad. De absolute kers op de taart is het duplexappartement op de hoogste verdieping, met een totale oppervlakte van 350m² en een buitenruimte van 92m².”
Park
De derde woonvleugel heeft zijn naam “Park” te danken aan het aangrenzende Warandepark van Tervuren. Het gebouw verheft zich boven een groene talud en vloeit zo moeiteloos over in het groen. Tegelijkertijd zorgt de verheffing voor meer privacy, meer (zon)licht en een prachtig zicht over de Panquin-site en omringende natuur. “Het Warandepark vormt een uniek woondecor en garandeert een buitengewoon hoog wooncomfort dankzij de rustige en lichtrijke appartementen”, vertelt Gert van A33 Architecten. Ook Park bestaat uit een interessante mix van 1, 2, 3 slaapkamer appartementen waaronder rolstoeltoegankelijke woningen.
Je ziet het, op de Panquin-site bestaat een belangrijke wisselwerking tussen het historische Hoefijzercomplex en de Orangerie enerzijds, en de nieuwe gebouwen die zich perfect nestelen in de in de natuurlijke omgeving anderzijds. Dankzij het gevarieerde woonaanbod is er bovendien voor ieder wat wils, zodat het voor iedereen mogelijk is om Panquin-bewoner te worden. Wil je meer te weten komen over de groene omgeving van Panquin? Lees dan zeker ook eens het interview met landschapsarchitect Omgeving of contacteer ons via het contactformulier op deze pagina.
